Kaynaştırma ve ulama nedir örnek cümleler ile birlikte konu anlatımı aşağıda yer almıştır. Umarım siz öğrencilere yardımcı olur.
KAYNAŞTIRMA
Türkçede iki ünlü ses yan yana bulunmaz. Ünlü ile biten sözcüklere ünlü ile başlayan ekler getirildiğinde araya "n, s, ş, y"ünsüzlerinden biri girer. Bu ses olayına "kaynaştırma"; harflere de"kaynaştırma harfleri"
ÖRNEK
Aşağıdaki kelimelerin hangisinde kaynaştırma harfi vardır?
A) Olayı B) Kalayı C) Uzayı D) Havayı
ÇÖZÜM
A, B, C seçeneklerindeki sözcükler "y" ünsüzü ile bitmektedir, "ı" ünlüsünü alırken de kaynaştırma harfine ihtiyaç yoktur. D seçeneğinde ise "hava" sözcüğü "ı" ünlüsünü alırken "y" kaynaştırma harfini almıştır.
Yanıt:D
ULAMA
Sessiz harfle biten sözcüklerin kendinden sonra gelen ve ünlü ile başlayan sözcüklere bitiştirilerek okunmasına "ulama"denir.Ulama yazıya geçirilmez, sadece okunuşta gerçekleştirilir.
Öpmek istediğiniz elin tokatıdır ki en çok acıtır. Ne şair yaş döker, ne âşık ağlar Tarihe karıştı eski sevdalar
Kaldırımlar, içimde kıvrılan bir lisandır.
ÖRNEK
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "ulama" yoktur?
- Geçen yıl, eylülde, okullar açıldı.
- Salondan yemek odasına geçilir.
- Çağımız icatları, insana parmak ısırtır.
- Heceler, harflerin sayısına göre ayrılır.
ÇÖZÜM
Ulama yapılması için ünsüzle biten bir sözcükten sonra ünlü ile başlayan bir sözcük gelmelidir.
A'da "okullar açıldı", B'de "yemek odasına", C'de "Çağımızın icatları ve parmak ısırtır"
sözcüklerinde ulama yapılmıştır. D seçeneğinde ise ulama yapılabilecek bir durum yoktur.
Yanıt : D